ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér almennrar þekkingar og skilnings á:

• grunnhugtökum í ritgerðasmíð,
• helstu málfræðihugtökum og ritreglum sem nýtast í tal- og ritmáli,
• orðaforða umfram það sem tíðkast í talmáli,
• mismunandi lestraraðferðum, nokkrum tegundum bókmennta og nytjatexta og helstu hugtökum sem nýtast við umfjöllun um bókmenntir.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• að skrifa ýmsar tegundir nytjatexta í samfelldu máli þar sem framsetning er skýr og skipulögð,
• notkun leiðréttingarforrita og annarra hjálpargagna til að lagfæra eigin texta,
• að nýta algengustu hugtök í málfræði til að bæta eigin málfærni,
• mismunandi blæbrigðum og málsniði í tal- og ritmáli,
• að draga saman aðalatriði í fyrirlestrum og ritmáli, leita upplýsinga úr heimildum og nýta þær á viðurkenndan hátt sér til gagns,
• að taka saman og flytja stuttar endursagnir, lýsingar og kynningar á afmörkuðu efni,
• að lesa sér til gagns og gamans texta sem gera nokkrar kröfur til lesenda og skilja algengt líkingamál og orðatiltæki.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• semja stutta texta af ýmsu tagi með viðeigandi málfari,
• leggja stund á tungumálanám, til dæmis með því að nýta sér orðasöfn og algengustu málfræðihugtök,
• beita einföldum blæbrigðum í málnotkun til að forðast einhæfni og endurtekningar,
• halda uppi samræðum og rökstyðja eigin fullyrðingar, ákvarðanir eða skoðanir á málefnalegan hátt,
• túlka og meta atburðarás og persónur í bókmenntum eða annars konar frásögnum.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér þekkingar og skilnings á:

• helstu hugtökum í ritgerðasmíð,
• málfræðihugtökum og ritreglum sem nýtast í tal- og ritmáli,
• orðaforða sem nægir til að skilja íslenskt nútímamál í ræðu og riti,
• mismunandi tegundum bókmennta, nytjatexta og nokkrum lykilverkum íslenskra bókmennta ásamt grunnhugtökum í bókmenntafræði.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• ritun rökfærsluritgerða þar sem hann beitir gagnrýninni hugsun og kemur skoðunum sínum á framfæri á skýran og greinargóðan hátt,
• markvissri notkun viðeigandi hjálpargagna við frágang ritsmíða,
• að nýta málfræðihugtök og málfræðilegar upplýsingar til að efla eigin málfærni,
• að skilja og nota algeng stílbrögð í tal- og ritmáli,
• að draga saman og nýta upplýsingar úr ýmiss konar heimildum og flétta saman við eigin viðhorf og ályktanir á heiðarlegan hátt,
• að flytja af nokkru öryggi ræður, endursagnir, lýsingar og kynningar á tileknum málefnum,
• að lesa sér til gagns og gamans bókmenntaverk jafnt sem nytjatexta og fjalla um inntak þeirra.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• vinna að skapandi verkefnum í tengslum við námsefnið og sýna töluverð tilbrigði í málnotkun,
• styrkja eigin málfærni og nám í erlendum tungumálum, til dæmis með því að nýta málfræðiupplýsingar í handbókum,
• beita skýru, lýtalausu og blæbrigðaríku máli í ræðu og riti,
• taka þátt í málefnalegum umræðum, byggja upp skýra röksemdafærslu, tjá afstöðu og efasemdir um efnið og komast að niðurstöðu,
• túlka texta þó merkingin liggi ekki á yfirborðinu.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér þekkingar og skilnings á:

• ritgerðasmíð og heimildavinnu,
• helstu einkennum íslensks máls sem nýtast í ræðu og riti, sem og til náms í erlendum tungum,
• orðaforða sem nægir til að lesa helstu verk íslenskrar bókmenntasögu,
• mismunandi tegundum bókmennta og nytjatexta, stefnum í íslenskum bókmenntum að fornu og nýju og öllum helstu bókmenntahugtökum.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• ritun heimildaritgerða þar sem hann beitir gagnrýninni hugsun við úrvinnslu og kemur efninu á framfæri á skýran og greinargóðan hátt á blæbrigðaríku máli,
• frágangi heimildaritgerða og hvers kyns texta og að nýta sér uppbyggilega gagnrýni annarra til betrumbóta,
• að nýta málfræðihugtök af öryggi í umræðum um málið og þróun þess, menningu og sögu,
• að skilja og nota viðeigandi stílbrögð, orðatiltæki og menningarlegar vísanir í tal- og ritmáli,
• að draga saman og nýta á viðurkenndan og gagnrýninn hátt upplýsingar úr hvers kyns heimildum, hvort sem er í ræðu eða riti, og meta áreiðanleika þeirra,
• að flytja af öryggi og sannfæringarkrafti vel upp byggða ræðu eða ítarlega kynningu á flóknu efni,
• að lesa allar gerðir ritaðs máls að fornu og nýju sér til gagns og gamans, skilja lykilhugtök og greina mismunandi sjónarmið.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• skrifa skýran, vel uppbyggðan og grípandi texta og geta valið ritstíl eftir aðstæðum og viðtakendum,
• leggja mat á og efla eigin málfærni og annarra, til dæmis með því að nýta málfræðiupplýsingar og þekkingu sína á íslenska málkerfinu,
• beita málinu á viðeigandi og árangursríkan hátt við mismunandi aðstæður í ræðu og riti,
• tjá rökstudda afstöðu við ýmsar kringumstæður, útskýra sjónarmið og taka virkan þátt í málefnalegum umræðum til að komast að vel ígrundaðri niðurstöðu,
• draga saman aðalatriði, beita gagnrýninni hugsun við lestur, túlkun og úrvinnslu krefjandi texta, átta sig á samfélagslegum skírskotunum og ná duldum boðskap og hugmyndum,
• sýna þroskaða siðferðisvitund, víðsýni, sköpunarhæfni og samlíðan í málflutningi sínum, umfjöllun og verkum.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér almennrar þekkingar og skilnings á:

tölum og algebru:

• forgangsröð aðgerða og algengum stærðfræðitáknum,
• talnareikningum og deilanleika með lágum tölum,
• brotum, prósentu-, hlutfalla- og vaxtareikningi,
• snyrtingu og námundun talna,
• notkun tákna sem staðgengla talna.

rúmfræði:

• metrakerfinu, hnitakerfinu, mælingum, flatarmáli og rúmmáli,
• færslum og einslögun mynda, stækkun og smækkun,
• eiginleikum beinnar línu í hnitakerfi.

talningu, tölfræði og líkindareikningi:

• framsetningu gagna á myndrænu formi.

LEIKNI – Nemandi geti notað í einföldu samhengi:

táknmál:

• forgangsröðun aðgerða og algeng stærðfræðitákn og túlkað þau í mæltu máli.

tölur og algebru:

• talnareikning og deilanleika með lágum tölum,
• almenn brot, prósentu-, hlutfalla- og vaxtareikning,
• nákvæmni í snyrtingu og námundun talna,
• jöfnur og jafnaðarmerki.

rúmfræði:

• metrakerfið, hnitakerfið, flatarmál og rúmmál algengra hluta,
• færslur, stækkun og smækkun, kort og töflur,
• eiginleika beinnar línu í verkefnum um línulegt samband.

talningu, tölfræði og líkindareikning:

• uppsetningu, aflestur og túlkun gagna á myndrænu formi og skoði þau með gagnrýni með tilliti til villandi notkunar,
• líkindi atburða og metið afleiðingar þeirra.

hjálpartæki:

• reiknivélar og algeng tölvuforrit.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér t.d. á sviði:

miðlunar í mæltu og rituðu máli:

• sett sig inn í og túlkað útskýringar og röksemdir annarra af virðingu og umburðarlyndi án fordóma,
• skráð lausnir sínar skipulega, skipst á skoðunum um þær við aðra og útskýrt hugmyndir sínar og verk í mæltu máli og myndrænt,
• áttað sig á tengslum ólíkra aðferða við framsetningu,
• greint og hagnýtt upplýsingar á fyrsta þrepi stærðfræði í töluðu og rituðu máli, myndrænt og í töflum.

stærðfræðilegrar hugsunar:

• unnið með merkingu og tengsl hugtaka í námsefninu,
• áttað sig á hvers konar spurningar leiða til stærðfræðilegra viðfangsefna, hvers konar svara megi vænta, og spurt slíkra spurninga.

lausna, þrauta og verkefna:

• beitt skipulegum aðferðum við lausnir þrauta úr kunnuglegu samhengi og útskýrt aðferðir sínar,
• beitt gagnrýninni og skapandi hugsun og sýnt áræðni, frumkvæði, innsæi og frumleika við lausnir,
• klætt hversdagsleg verkefni í stærðfræðilegan búning, leyst þau og túlkað lausnirnar,
• notað lausnir verkefna við val, samanburð, áætlanir og ákvarðanir.

röksemdafærslu:

• fylgt og skilið röksemdir í mæltu máli og texta og beitt einföldum röksemdum,
• metið hvort upplýsingar eru réttar og/ eða áreiðanlegar.

daglegs lífs og almennrar menntunar, s.s. 

• í starfi, á sviði fjármála, tækni eða lista.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér þekkingar og skilnings t.d. á:

tölum, mengjum og algebru:

• deilanleika út frá frumþáttun og tilvist rauntalna,
• veldareglum, venslum velda og róta, tugveldarithætti,
• algengum reiknireglum, algebrubrotum,
• fyrsta og annars stigs jöfnum, ójöfnum.

rúmfræði:

• mikilvægi nákvæmni í mælingum,
• hugtökum evklíðskrar rúmfræði og hnitafræði í sléttum fleti, hlutföllum lengda, flatarmála og rúmmála.

föllum:

• margliðum, hornaföllum, logra- og vísisföllum.

talningu, tölfræði og líkindareikningi:

• einföldum talningarreglum,
• flokkun gagna og einkennishugtökum úr lýsandi tölfræði,
• einföldum líkindum.

LEIKNI – Nemandi geti unnið af öryggi og sjálfstæði, beitt röksemdafærslu og hafi aflað sér þjálfunar í aðferðum og verklagi um t.d.:

táknmál:

• stærðfræðilega framsetningu viðkomandi námsefnis og túlkun táknmálsins á mæltu máli.

tölur, mengi og algebru:

• frumþáttun og deilanleika, tugveldarithátt, rauntölur, allar algengar reiknireglur og beitingu veldareglna,
• meðferð algebrubrota og lausn annars stigs jafna.

rúmfræði:

• Evklíðska rúmfræði og hnitafræði í sléttum fleti,
• línu- og snúningssamhverfu.

föll:

• tengsl jafna við föll og túlkun þeirra.

talningu, tölfræði og líkindareikning:

• beitingu talningarreglna,
• flokkun gagna og einkennishugtök úr lýsandi tölfræði,
• notkun einfaldra líkinda til að segja fyrir um atburði, meta áhættu, velja og taka ákvarðanir.

hjálpartæki:

• vísindalegar reiknivélar og sérhæfð stærðfræðiforrit.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér t.d. á sviði:

miðlunar í mæltu og rituðu máli:

• sett sig inn í og túlkað útskýringar og röksemdir annarra af virðingu og umburðarlyndi án fordóma,
• skráð lausnir sínar skipulega, skipst á skoðunum við aðra um þær og útskýrt hugmyndir sínar og verk skilmerkilega í mæltu máli og myndrænt,
• áttað sig á tengslum ólíkra aðferða við framsetningu stærðfræðilegra hugmynda og viðfangsefna,
• greint og hagnýtt upplýsingar á öðru stærðfræðiþrepi, í töluðu eða rituðu máli, myndrænt eða í töflum.

stærðfræðilegrar hugsunar:

• skilið merkingu og tengsl hugtaka í námsefninu og unnið með þau,
• vitað hvers konar spurningar leiða til stærðfræðilegra viðfangsefna, hvaða svara megi vænta og spurt slíkra spurninga,
• gert greinarmun á nauðsynlegum og nægjanlegum skilyrðum fyrir lausnum verkefna,
• hagnýtt sér stærðfræðilega þekkingu til ákvarðanatöku í sértækum verkefnum.

lausna, þrauta og verkefna:

• beitt gagnrýninni og skapandi hugsun og sýnt áræði, frumkvæði, innsæi og frumleika við lausnir,
• beitt skipulegum aðferðum við að leysa þrautir, t.d. beitt prófun og ágiskun og sett upp jöfnur,
• klætt verkefni í stærðfræðilegan búning, leyst það og túlkað lausnina,
• notað lausnir verkefna við val, samanburð, áætlanir og ákvarðanir.

röksemdafærslu:

• fylgt og skilið röksemdir í mæltu máli og í texta, m.a. í sönnunum,
• beitt einföldum samsettum röksemdum,
• greint röksamhengi í röksemdafærslum og gengið úr skugga um hvort þær eru rangar eða ófullkomnar.

daglegs lífs og almennrar menntunar, s.s.

• í starfi, á sviði fjármála, tækni eða lista.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér sérhæfðrar þekkingar og skilnings:

tölum, mengjum og algebru:

• óendanleika talnakerfisins, tvinntölum og mengjaaðgerðum,
• endanlegum og óendanlegum runum og röðum,
• lausnum jafna , s.s. á hornafalla- og lograjöfnum.

rúmfræði:

• rúmfræðilegum hugtökum og viðfangsefnum í tvívíðum og þrívíðum hnitakerfum.

föllum:

• deildun helstu falla, einfaldra og samsettra,
• heildun og venslum deildunar og heildunar.

talningu, tölfræði og líkindareikningi:

• samsettum talningarreglum,
• líkindadreifingum og fylgnihugtakinu.

LEIKNI – Nemandi hafi fullt vald á, geti byggt eigin sannanir þar sem við á og hafi aflað sér þjálfunar í aðferðum og verklagi um t.d.:

beitingu táknmáls:

• allar meginreglur um stærðfræðilega framsetningu og túlkun táknmálsins á mæltu máli.

tölur, mengi og algebru:

• óendanleika talnakerfisins, endanlegar og óendanlegar runur og raðir, tvinntölur,
• lausnir sérhæfðra jafna, s.s. hornafalla- og lograjafna.

rúmfræði:

• viðfangsefni í tvívíðum og þrívíðum hnitakerfum.

föll, deildun og heildun:

• deildun flókinna falla, s.s. vísis- og lografalla,
• tengsl deildunar og heildunar,

talningu, tölfræði og líkindareikning:

• samsettar talningarreglur,
• líkur byggðar á talningu, líkindadreifingu og fylgni.

hjálpartæki:

• örugga notkun vísindalegra reiknivéla og stærðfræðiforrita með tilliti til takmarkana þeirra.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá sérhæfðu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér t.d. á sviði:

miðlunar í mæltu og rituðu máli:

• sett sig inn í og túlkað útskýringar og röksemdir annarra af virðingu og umburðarlyndi án fordóma,
• skráð lausnir sínar skipulega, skipst á skoðunum við aðra um þær og útskýrt hugmyndir sínar og verk skilmerkilega í mæltu máli og myndrænt,
• áttað sig á tengslum ólíkra aðferða við framsetningu hugmynda og viðfangsefna og valið aðferð við hæfi,
• greint og hagnýtt stærðfræðilegar upplýsingar á þriðja þrepi, hvort sem er í töluðu eða rituðu máli, myndrænt eða í töflum.

stærðfræðilegrar hugsunar:

• unnið með merkingu og tengsl hugtaka í námsefninu,
• áttað sig á hvers konar spurningar leiða til stærðfræðilegra viðfangsefna, hvaða svara megi vænta og spurt slíkra spurninga,
• gert greinarmun á nauðsynlegum og nægjanlegum skilyrðum fyrir lausnum verkefna,
• skilið hvað felst í alhæfingu,
• hagnýtt sér stærðfræðilega þekkingu til ákvarðanatöku í sérhæfðum verkefnum.

lausna, þrauta og verkefna:

• beitt gagnrýninni og skapandi hugsun og sýnt áræði, frumkvæði, innsæi og frumleika við lausn yrtra verkefna,
• leyst þrautir með skipulegum leitaraðferðum og uppsetningu jafna,
• klætt yrt verkefni í stærðfræðilegan búning, leyst og túlkað lausnina,
• notað lausnir verkefna sinna við val, samanburð, áætlanir og ákvarðanir.

röksemdafærslu:

• fylgt röksemdafærslu í mæltu máli og texta,
• rakið sannanir í námsefninu,
• greint hvenær röksemdafærsla getur talist fullnægjandi sönnun,
• byggt upp einfaldar sannanir.

daglegs lífs og almennrar menntunar, s.s. 

• í starfi, á sviði fjármála, tækni eða lista.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér fræðilegrar þekkingar og skilnings á t.d.:

tölum og mengjum:

• samleitni óendanlegra runa og raða.

algebru:

• hugtökum hreinnar algebru, s.s. grúpum og flokkun þeirra.

rúmfræði:

• línulegri algebru, helstu hugtökum hennar og samhengi við rúmfræði.

föll, deildun og heildun:

• samleitnihugtakinu,
• heildun með allviðamiklum innsetningum.

talningu, tölfræði og líkindareikningi:

• sérhæfðum hugtökum, s.s. slembistærðum, tilgátuprófunum, öryggisbilum.

LEIKNI – Nemandi hafi fullt vald á, geti byggt eigin sannanir þar sem við á og hafi aflað sér þjálfunar í aðferðum og verklagi um t.d.

beitingu táknmáls:

• allar meginreglur um stærðfræðilega framsetningu viðkomandi námsefnis, og túlkun hugmynda í táknmálinu á mæltu máli.

tölur og mengi:

• samanburð og rannsóknir á samleitni óendanlegra runa og raða.

algebru:

• helstu hugtök hreinnar algebru, s.s. grúpum og flokkun þeirra.

rúmfræði:

• aðferðir línulegrar algebru og tengslum hennar við rúmfræði.

föll, deildun og heildun:

• aðferðir til að rannsaka samfelldni.

talningu, tölfræði og líkindareikning:

• forrit til að vinna úr megindlegum gögnum.

hjálpartæki:

• örugga notkun vísindalegra reiknivéla og fjölbreyttra stærðfræðiforrita með tilliti til takmarkana þeirra.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá fræðilegu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér t.d. á sviði:

miðlunar í mæltu og rituðu máli:

• sett sig inn í og túlkað útskýringar og röksemdir annarra af virðingu og umburðarlyndi án fordóma,
• skráð lausnir sínar skipulega, skipst á skoðunum við aðra um þær og útskýrt hugmyndir sínar og verk í mæltu máli og myndrænt,
• áttað sig á tengslum ólíkra aðferða við framsetningu og valið af öryggi aðferð sem við á,
• greint og hagnýtt stærðfræðilegar upplýsingar í töluðu og rituðu máli, myndrænt og í töflum.

stærðfræðilegrar hugsunar:

• unnið með merkingu og tengsl hugtaka í námsefninu,
• áttað sig á hvers konar spurningar leiða til stærðfræðilegra viðfangsefna, hvaða svara megi vænta og spurt slíkra spurninga,
• gert greinarmun á nauðsynlegum og nægjanlegum skilyrðum fyrir lausnum verkefna,
• skilið hvað felst í alhæfingu,
• hagnýtt sér stærðfræðilega þekkingu til ákvarðanatöku í sérhæfðum verkefnum.

lausna þrauta og verkefna:

• beitt gagnrýninni og skapandi hugsun og sýnt áræði, frumkvæði, innsæi og frumleika við lausn yrtra verkefna,
• leyst þrautir með skipulegum leitaraðferðum og jöfnum,
• klætt yrt verkefni í stærðfræðilegan búning, leyst og túlkað lausnina,
• notað lausnir verkefna til að byggja á val sitt, samanburð, áætlanir og ákvarðanir.

röksemdafærslu:

• fylgt viðamikilli röksemdafærslu í mæltu máli og texta,
• greint hvenær röksemdafærsla getur talist fullnægjandi sönnun,
• byggt upp eigin sannanir.

daglegs lífs og almennrar menntunar, s.s.

• í starfi, á sviði fjármála, tækni eða lista.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér almennrar þekkingar og skilnings á:

• þeim orðaforða sem nauðsynlegur er til að mæta hæfniviðmiðum þrepsins,
• mannlífi, menningu og siðum í löndum þar sem tungumálið er talað sem móðurmál/fyrsta mál og þekkja samskiptavenjur,
• grundvallarþáttum málkerfisins,
• formgerð og byggingu texta og mismuninum á töluðu og rituðu máli.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• að skilja talað mál um kunnugleg efni þegar talað er skýrt og áheyrilega,
• lestri ýmiss konar texta á eigin áhugasviði eða texta um kunnugleg efni og beita viðeigandi aðferðum eftir því hver tilgangur með lestrinum er hverju sinni,
• að taka þátt í almennum samræðum um efni sem hann þekkir eða hefur áhuga á og beita kurteisisvenjum, málvenjum og hljómfalli við hæfi,
• að beita orðaforða á skýran hátt með því að beita málvenjum, framburði, áherslum og hljómfalli á sem réttastan hátt,
• að skrifa samfelldan texta um efni sem hann þekkir eða hefur áhuga á og nota viðeigandi málfar,
• að fara eftir grundvallarreglum sem gilda um ritað mál,
• að nota upplýsingatækni og hjálpargögn í tungumálanámi.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá almennu þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• fylgjast með frásögnum og erindum og ná aðalatriðum úr fjöl- og myndmiðlum ef efnið er kunnuglegt,
• afla sér upplýsinga, greina helstu atriði þeirra og hagnýta sér í náminu,
• tileinka sér aðalatriðin í stuttum tímarits- eða blaðagreinum og geta dregið ályktanir af því sem hann les,
• lesa, sér til ánægju og þroska, skáldskap af hæfilegu þyngdarstigi og tjá skoðun sína,
• takast á við margvíslegar aðstæður í almennum samskiptum, beita viðeigandi mál- og samskiptavenjum og halda samtali gangandi,
• miðla eigin þekkingu, skoðunum og tilfinningum sem og persónulegri reynslu, vonum og væntingum,
• útskýra og rökstyðja ákvarðanir og fyrirætlanir sem og gera málamiðlanir,
• miðla efni sem hann hefur aflað sér þekkingar á,
• skrifa um atburði, ímyndaða og raunverulega,
• skrifa samantekt byggða á tilteknu efni, s.s. kvikmynd eða blaðagrein,
• skrifa um hugðarefni sín og áhugamál.

 

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér þekkingar og skilnings á:

• grundvallaruppbyggingu þjóðfélaga þar sem tungumálið er notað sem móðurmál eða fyrsta mál,
• ólíkum viðhorfum og gildum og hvernig þau móta menninguna í þeim löndum þar sem tungumálið er notað og geti tengt þau eigin samfélagi og menningu,
• orðaforða sem nauðsynlegur er til að mæta hæfniviðmiðum þrepsins, þ.m.t. orðasamböndum og þverfaglegum orðaforða,
• notkun tungumálsins til að mæta hæfniviðmiðum þrepsins bæði munnlega og skriflega,
• helstu hefðum um uppsetningu og skipulag ritaðs máls, s.s greinamerkjasetningu.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• að skilja mál sem talað er með mismunandi hreim og við mismunandi aðstæður sem og skilja algengustu orðasambönd sem eru einkennandi fyrir talað mál,
• lestri margs konar gerða af textum og beita þeim lestraraðferðum sem við eiga eftir því hverrar gerðar textinn er,
• að taka virkan þátt í samskiptum á viðeigandi hátt og beita málfari við hæfi,
• að tjá sig skýrt og hnökralaust um málefni sem hann hefur kynnt sér og undirbúið,
• að skrifa margs konar texta, formlega og óformlega, og fylgja helstu rithefðum og reglum um málbeitingu.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• skilja daglegt mál, svo sem samræður og fjölmiðlaefni, hvort sem hann þekkir umræðuefnið eða ekki,
• skilja án vandkvæða megininntak erinda og rökræðna, jafnvel um tiltölulega flókið efni, ef hann þekkir vel til þess,
• tileinka sér efni ritaðs texta og hagnýta á mismunandi hátt,
• lesa texta þar sem ákveðin viðhorf eða skoðanir eru kynnt, átta sig á tilgangi og afstöðu textahöfundar og bregðast við eða tjá skoðanir sínar munnlega eða skriflega um efni þeirra,
• lesa á milli línanna, átta sig á dýpri merkingu í texta,
• leysa ýmis mál sem upp koma í samskiptum og haga orðum sínum í samræmi við aðstæður,
• taka þátt í skoðanaskiptum, færa rök fyrir máli sínu og svara mótbárum og gagnrökum á viðeigandi hátt,
• eiga frumkvæði í samræðum og bregðast við óvæntum spurningum og athugasemdum,
• tjá sig á skýran og áheyrilegan hátt og beita tungumálinu af tiltölulega mikilli nákvæmni við margs konar aðstæður,
• geta útskýrt sjónarmið varðandi efni sem er ofarlega á baugi og rakið ólík sjónarmið með og á móti,
• skrifa læsilega texta um sérvalið efni frá eigin brjósti þar sem hugmyndaflug getur fengið að njóta sín,
• skrifa margs konar texta og fylgja þeim ritunarhefðum sem eiga við í hverju tilviki fyrir sig.

ÞEKKING – Nemandi skal hafa aflað sér þekkingar og skilnings á:

• stjórnmálum, fjölmiðlum og sögu og áhrifum þeirra á þjóðfélagsmótun í þeim löndum þar sem tungmálið er talað,
• menningu þjóða þar sem tungumálið er talað sem og eigin menningu í alþjóðlegu samhengi,
• uppruna tungumálsins og útbreiðslu, og skyldleika þess við íslenskt mál,
• orðaforða sem gerir honum kleift að tileinka sér með góðu móti lesefni í áframhaldandi námi eða starfi,
• hefðum sem eiga við um talað og ritað mál t.d. mismunandi málsnið.

LEIKNI – Nemandi skal hafa öðlast leikni í:

• að skilja vel sérhæfða texta á sviði sem hann þekkir,
• að skilja almennt talað mál, jafnvel þar sem frásögnin er ekki sett skipulega fram,
• lestri, sér til ánægju eða upplýsingar, texta sem gera miklar kröfur til lesandans, ýmist hvað varðar orðaforða og uppbyggingu eða myndmál og stílbrögð,
• notkum tungumálsins á sveigjanlegan og árangursríkan hátt í samræðum,
• að geta tjáð sig af öryggi um margvísleg málefni, bæði almenn og persónuleg,
• að beita ritmálinu í mismunandi tilgangi, fræðilegum og persónulegum, með stílbrigðum og málsniði sem við á og mætir hæfniviðmiðum þrepsins.

HÆFNI – Nemandi skal geta hagnýtt þá þekkingu og leikni sem hann hefur aflað sér til að:

• nýta sér fyrirlestra, umræður og rökræður um efni sem hann hefur þekkingu á,
• skilja sér til gagns þegar fjallað er um flókið efni, fræðilegs eða tæknilegs eðlis,
• átta sig á mismunandi málsniði og stíl í töluðu máli og undirliggjandi viðhorfum og tilgangi þess sem talar,
• greina sögulegt, félagslegt, menningarlegt eða pólitískt samhengi í texta, s.s. í bókmenntaverkum og öðrum textum,
• geta lagt gagnrýnið mat á texta,
• hagnýta sér fræðitexta og meta heimildir á gagnrýnan hátt,
• beita málinu án meiriháttar vandkvæða til að geta tekið fullan þátt í umræðum og rökræðum þar sem fjallað er um persónuleg, menningarleg, félagsleg og fjölmenningarleg efni,
• geta flutt vel uppbyggða frásögn, kynningu eða greinargerð, dregið fram aðalatriði og rökstutt mál sitt nokkuð nákvæmlega með dæmum og brugðist við fyrirspurnum,
• geta lýst skýrt og greinilega flóknum hlutum eða ferlum á sviði sem hann þekkir vel,
• beita rithefðum sem við eiga í textasmíð, m.a. um inngang með efnisyrðingu, meginmál með vel afmörkuðum efnisgreinum og niðurlag,
• vinna úr ýmsum upplýsingaveitum og fella saman í eina heild samkvæmt þeim hefðum sem gilda um heimildavinnu,
• skrifa gagnorðan, skilmerkilegan og vel uppbyggðan texta sem tekur mið af því hver lesandinn er,
• skrifa texta með röksemdafærslu þar sem fram koma rök með og á móti og þau vegin og metin,
• tjá tilfinningar, nota hugarflugið og beita stílbrögðum, t.d. myndmáli og líkingamáli.